- Ποια η πορεία του τομέα των ακινήτων μέχρι στιγμής φέτος και ποιες οι ενδείξεις για την χρονιά; Ποια η δυναμική του τομέα όσον αφορά αριθμό πωλήσεων και συνολική αξία πράξεων;
Η αγορά ακινήτων στην Κύπρο, διατηρεί τόσο τη δυναμική της όσο και της θετική της προοπτική για το 2025, επιβεβαιώνοντας τη σταθερά ανοδική πορεία που ακολουθεί τα τελευταία χρόνια.
Το γεγονός αυτό αποτυπώνεται και στους αριθμούς που έχουμε ενώπιον μας. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, τα πωλητήρια έγγραφα που κατατέθηκαν παγκύπρια το πρώτο τρίμηνο του 2025, κατέγραψαν αύξηση κατά 15%. Τη μεγαλύτερη αύξηση κατέγραψε η Λάρνακα με το αξιοσημείωτο ποσοστό της τάξης του 26%, ενώ ακολουθούν Λευκωσίας και Λεμεσός με 15%, η Πάφος 7% και η Αμμόχωστος 4%.
Η άνοδος που καταγράφεται σε κάθε επαρχία είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντική, καθώς αντανακλά τη σταθερή πορεία ανάπτυξης της αγοράς και επιβεβαιώνει τη θετική δυναμική που έχει διαμορφωθεί μέσα από την προσφορά σύγχρονων, υψηλής ποιότητας και ενεργειακά αποδοτικών ακινήτων σε ολόκληρη την Κύπρο.
Σε ό,τι αφορά τη συνολική αξία των πωλήσεων, αν και το 2025 παρουσιάζει θετική προοπτική, πρέπει να έχουμε υπόψη ότι βρισκόμαστε ακόμη στην αρχή. Για να έχουμε όμως μία εικόνα για το μέγεθος, το 2024, η αξία των πωλήσεων καινούργιων διαμερισμάτων ανήλθε στο €1,5 δις., ενώ η αξία για τις καινούργιες κατοικίες άγγιξε τα €510,6 εκατομμύρια. Αναμένουμε λοιπόν ότι και το 2025 θα κινηθεί σε αντίστοιχα – αν όχι υψηλότερα – επίπεδα.
- Με ποιες προκλήσεις βρίσκεται αντιμέτωπος ο τομέας;
Ο κλάδος της ανάπτυξης ακινήτων, παρά τη θετική πορεία που καταγράφει, συνεχίζει να βρίσκεται αντιμέτωπος με μία σειρά από σημαντικές προκλήσεις που επηρεάζουν τις εργασίες του.
Οι κυριότερες προκλήσεις σήμερα αφορούν:
– Την έλλειψη εργατικού δυναμικού, τεχνικού και εξειδικευμένου, η οποία ενδέχεται να προκαλέσει καθυστερήσεις στην υλοποίηση έργων, να αυξήσει τα κόστη και να μειώσει την ανταγωνιστικότητα της κυπριακής αγοράς ακινήτων. Η διαμόρφωση μίας ολοκληρωμένη στρατηγικής για την προσέλκυση εργατικού δυναμικού, αποτελεί ύψιστη ανάγκη.
– Την επίσπευση των διαδικασιών έκδοσης αδειών οικοδομής. Η πρόσφατη απόφαση του Υπουργείου Εσωτερικών για επέκταση της αυτοαδειοδότησης σε αναπτύξεις χαμηλού και μεσαίου ρίσκου, που προβλέπει την έκδοση των αδειών εντός 40 ημερών, αποτελεί σίγουρα ένα θετικό βήμα. Η επιτυχής εφαρμογή αυτής της διαδικασίας και αλλά και η διασφάλιση ενός ευέλικτου και αποτελεσματικού συστήματος αδειοδότησης για τις υπόλοιπες μεγάλες αναπτύξεις, είναι πλέον το μεγάλο ζητούμενο.
– Τη μετάβαση του κλάδου στην «πράσινη» εποχή. Η βιώσιμη ανάπτυξη και ενσωμάτωση περιβαλλοντικά φιλικών πρακτικών στην ανάπτυξη ακινήτων, αποτελούν πλέον επιτακτική ανάγκη, με πολλαπλά οφέλη τόσο για το περιβάλλον όσο και τους ίδιους τους αγοραστές. Ένας πράσινος στρατηγικός σχεδιασμός, πλήρως εναρμονισμένος με το Fit for 55 και τις νομοθετικές προτάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και που θα περιλαμβάνει στοχευμένα κίνητρα, είναι καθοριστικής σημασίας.
Κλειδί για την αποτελεσματική διαχείριση των εν λόγω προκλήσεων, είναι ο διάλογος και η συνεργασία. Μέσα από συντονισμένες προσπάθειες με το Υπουργείο Εσωτερικών και όλους τους αρμόδιους φορείς, μπορούμε να ξεπεράσουμε τα εμπόδια και να διασφαλίσουμε τη δυναμική εξέλιξη και συνέχεια του κλάδου μας.
- Η πρόσφατη επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ και ο εν εξελίξει εμπορικός πόλεμος, αναμένετε ότι θα επηρεάσουν την κτηματαγορά;
Ο εν εξελίξει εμπορικός πόλεμος που άρχισε με την επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ, αναμφίβολα έχει προκαλέσει αναταράξεις στο διεθνές οικονομικό σκηνικό. Οι ισορροπίες που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα στο παγκόσμια εμπόριο, έχουν διαταραχθεί, δημιουργώντας ένας περιβάλλον έντονης αβεβαιότητας.
Σε ό,τι αφορά την Κύπρο και την κυπριακή αγορά ακινήτων όμως, η εικόνα είναι διαφορετική. Η χώρας μας παραμένει ένας ασφαλής και ελκυστικός επενδυτικός προορισμός, με ένα ευνοϊκό φορολογικό πλαίσιο και συνεχιζόμενη οικονομική ανάπτυξη. Αυτό δεν σημαίνει σε καμιά περίπτωση ότι πρέπει να εφησυχάζουμε. Κάθε άλλο.
Την ίδια στιγμή, η κυπριακή αγορά ακινήτων, έχοντας αποδείξει διαχρονικά την ανθεκτικότητα της, την αντοχή και την ευελιξία της σε περιόδους κρίσης, λειτουργεί ως μία σταθερή επενδυτική επιλογή.
Καθώς λοιπόν σε περιόδους παγκόσμιας αβεβαιότητας, οι επενδυτές στρέφονται σε πιο «σταθερά λιμάνια», η Κύπρος και η αγορά ακινήτων προσφέρουν ακριβώς ένας ασφαλές περιβάλλον για επενδύσεις.
Σε αυτές τις δύσκολες λοιπόν συνθήκες που διαμορφώνεται, η Κύπρος έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει ακόμη περισσότερο τη θέση της στον επενδυτικό χάρτη, προσφέροντας τα δύο κύρια συστατικά που αναζητούν οι επενδυτές: ασφάλεια και προοπτική.
- Ποια εκτιμάται ότι είναι η συνεισφορά του κλάδου των ακινήτων στην κυπριακή οικονομία (ΑΕΠ, έσοδα από φορολογίες, θέσεις εργασίας κλπ.);
Ο τομέα της ανάπτυξης ακινήτων και των κατασκευών, αποτελεί διαχρονικά ένας από τους βασικότερους πυλώνες της κυπριακής οικονομίας, με πολυδιάστατη και ουσιαστική συμβολή στην αναπτυξιακή πορεία του τόπου.
Με συνεισφορά που αγγίζει το 15% του ΑΕΠ και με περισσότερους από 40 χιλιάδες εργαζόμενους, ο κλάδος μας στηρίζει σταθερά την οικονομία, δημιουργεί ανάπτυξη και προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες.
Η καθοριστική συμβολή του στην ανάδειξη της Κύπρου σε ένα διεθνή επιχειρηματικό και επενδυτικό προορισμό, με πολλαπλά οφέλη για την χώρα, αποτελεί ένα εξίσου σημαντικό παράδειγμα της πολυσήμαντης συνεισφοράς του κλάδου μας στην οικονομία.
Ο κλάδος μας έχει αποδείξει επανειλημμένα ότι ακόμη και στις πιο δύσκολες περιόδους, συνεχίζει να στηρίζει και να ενισχύει την κυπριακή οικονομία. Συνεχίζει να αποτελεί μοχλός ανάπτυξης της Κύπρου και αναπόσπαστο κομμάτι της εξέλιξη της.
5. Η απόκτηση κατοικίας παραμένει ουσιώδες πρόβλημα για μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Παρατηρείται οποιαδήποτε διόρθωση ή συγκράτηση στις τιμές ακινήτων και ενοικίων; Αναμένεται να καταγραφούν περαιτέρω μειώσεις το επόμενο διάστημα;
Πράγματι, το στεγαστικό πρόβλημα συνεχίζει να αποτελεί μία από τις βασικότερες προκλήσεις που καλούνται σήμερα να αντιμετωπίσουν πολλοί συμπολίτες μας.
Παρά το γεγονός ότι τους τελευταίους μήνες παρατηρούμε συγκράτηση των τιμών, τα δεδομένα διαφοροποιούνται ανάλογα με την κατηγορία και το είδος του ακινήτου, την επαρχία και την περιοχή, καθώς και με βάση άλλους παράγοντες.
Μελετώντας τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του Δείκτη Τιμών Κατοικιών, αυτό που γνωρίζουμε είναι το 4ο τρίμηνο του 2024, οι τιμές των κατοικιών κατέγραψαν μείωση 1%, σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Η μείωση αυτή, αποτελεί τη μεγαλύτερη από το 4ο τρίμηνο του 2022. Αντιθέτως, τα ενοίκια συνεχίζουν να έχουν ανοδική τάση, καθώς το 2024 αυξήθηκαν κατά 4,6% σε σχέση με το 2023.
Τη δεδομένη στιγμή και με όλα όσα εξελίσσονται στο διεθνές πολιτικό και οικονομικό σκηνικό, είναι δύσκολο να προβλέψουμε τον τρόπο με τον οποίο θα επηρεαστούν η Κύπρος και το στεγαστικό πρόβλημα.
Αυτό που αναμένουμε ωστόσο, είναι ότι ενόσω η στεγαστική πολιτική του Υπουργείου Εσωτερικών παίρνει σάρκα και οστά, η προσφορά ακινήτων, όπως και η προσφορά προσιτής στέγασης θα αυξηθούν, συμβάλλοντας στην μείωση των τιμών. Ο ρόλος που καλούνται να διαδραματίσουν οι επαγγελματίες του κλάδου σε αυτή την προσπάθεια, είναι ιδιαίτερα σημαντικός, καθώς διαθέτουν την τεχνογνωσία, την εμπειρία, αλλά και το ανθρώπινο δυναμικό για να συμβάλλουν στην υλοποίηση έργων.
Για τον Σύνδεσμο μας, το δικαίωμα της στέγασης αποτελεί βασικό πυλώνα της κοινωνικής συνοχής, της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, όπως και της ποιότητας ζωής. Αποτελεί ένα θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα το οποίο οφείλουμε όλοι μαζί – δημόσιος και ιδιωτικός τομέα να εργαστούμε για να διαφυλάξουμε.
Συνεχίζουμε λοιπόν να στηρίζουμε κάθε προσπάθεια του Υπουργείου Εσωτερικών και του ΚΟΑΓ για επίλυση του στεγαστικού. Μέσα από την κατάθεση εισηγήσεων και προτάσεων που μπορούν να συμβάλλουν στην ευρεία αξιοποίηση των μέτρων, ο Σύνδεσμος μας συνεχίζει να εργάζεται για την επίτευξη του επιθυμητού στόχου: Να έχει κάθε πολίτης πρόσβαση σε προσιτή σύμφωνα με τις δικές του ανάγκες στέγαση.
- Ο τομέας ανάπτυξης γης βρέθηκε συχνά στο στόχαστρο επικρίσεων και αρνητικών σχολιασμών. Θεωρείτε ότι αδίκως στοχοποιείται ο τομέας;
Ο τομέας της ανάπτυξης ακινήτων, ως ένας από του πιο ενεργούς και μεγάλους τομείς της οικονομίας, είναι φυσιολογικό να βρίσκεται συχνά στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου και υπό το μικροσκόπιο της κοινωνίας.
Σε πολλές περιπτώσεις όμως, οι επικρίσεις που ακούγονται δεν αντανακλούν την πραγματικότητα του τομέα.
Πρόκειται για τον κλάδο που συνεισφέρει σημαντικά στο ΑΕΠ της χώρας, που εργοδοτεί χιλιάδες εργαζόμενους, που προσελκύει επενδύσεις και διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στη συνολική ανάπτυξη της Κύπρου.
Η συντριπτική πλειοψηφία των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον κλάδο, λειτουργούν με υπευθυνότητα, εφαρμόζοντας αυστηρά πρότυπα και κάτω από ένα αυστηρό κανονιστικό πλαίσιο.
Συνεπώς, είναι άδικο και ισοπεδωτικό να στοχοποιείται ένας ολόκληρος κλάδος, εξαιτίας κάποιων μεμονωμένων περιστατικών. Κι αυτό δεν αφορά μόνο τον δικό μας κλάδο, αφορά κάθε επαγγελματικό κλάδο.
Την ίδια ώρα θέλω να είμαι σαφής: Όσοι παρανομούν, πρέπει να υφίστανται τις συνέπειες του νόμου, χωρίς καμία ανοχή.
Από εκεί και πέρα, ο διάλογος και η εποικοδομητική άσκηση κριτικής προς τον κλάδο, με τεκμηριωμένες θέσεις και εισηγήσεις είναι πάντα χρήσιμη και απαραίτητη. Γιατί είναι και μέσα από αυτή τη διαδικασία που ο τομέας μπορεί να εξελίσσεται συνεχώς και να βελτιώνεται προς όφελος της κοινωνίας και της οικονομίας του τόπου μας.
